Το 1926 οι αστυνομικοί βγήκαν στους δρόμους και μετρούσαν το μήκος της φούστας των γυναικών!

Ήταν 30 Νοεμβρίου του 1925 όταν ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος προχώρησε σε έναν αυστηρό και αστείο ταυτόχρονα νόμο: Όλες οι γυναίκες άνω των 12 ετών θα έπρεπε να φορούν φούστες όπου το κατώτερο άκρο τους θα απείχε τριάντα εκατοστά από το έδαφος!

Ξεπέρασες τα όρια, δεσποινίς!

Υπήρξαν και κυρώσεις για τις ανυπάκουες οι οποίες θα παραπέμπονταν στο Πταισματοδικείο (πάλι καλά που δεν τις εκτελούσαν κιόλας) ενώ αν ήταν ανήλικα τα κορίτσια, οι γονείς τους θα ήταν συνυπεύθυνοι.

Βεβαίως υπήρξαν και αντιδράσεις. Η σπουδαία Ελένη Νεγρεπόντη, Γενική Γραμματέας του Συνδέσμου Προστασίας των δικαιωμάτων της Γυναικός» ξεκαθάρισε σε δηλώσεις της στην εφημερίδα «Έθνος»:

«Εγώ θα παραβώ τη διάταξη και ας τιμωρηθώ»

Η Ελένη Νεγρεπόντη ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της

Που είχαμε συναντήσει την Ελένη Νεγρεπόντη μέσα σ’ αυτό το χώρο; Σε δηλώσειςεπωνύμων γυναικών, το 1929, περί του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες. Ήταν η μόνη που είχε ταχθεί υπέρ τόσο ανοιχτά, αποφεύγοντας τα «ναι μεν αλλά» όπως μια πολύ σημαντική γυναίκα της εποχής, η Μαρίκα Κοτοπούλη.

Το μέτρο τέθηκε σε ισχύ από τις 15 Δεκεμβρίου. Η κατάσταση ήταν κωμικοτραγική. Αστυνομικοί έπαιρναν τις μεζούρες για να μετρούν τα μήκος που είχε η φούστα κάθε γυναίκας που θεωρούσαν ότι παρανομούσε και απείχε περισσότερο των 30 εκατοστών από το έδαφος.

Καλώς ήρθατε στο Μεσαίωνα

Στις 11 Φεβρουαρίου του 1926 η εφημερίδα «Βραδυνή» κάνει αποκαλύψεις. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ που βλέπετε παρακάτω, στις ΗΠΑ επικρότησαν το νόμο του Πάγκαλου για την κατάργηση της κοντής φούστας. Επικαλείται σχετικό ρεπορτάζ Αμερικάνικης εφημερίδας αλλά παρουσιάζει τα πράγματα όπως… βολεύει την κυβέρνηση της εποχής.

Στο πρώτο σκίτσο αναπαρίσταται η Έλσι Λόσον, μεγάλη βεντέτα τότε στα Music Hall της Νέας Υόρκης να μετρά τη φούστα της και να λέει «Θα μείνω μακριά από την Ελλάδα». Στη δεύτερη, φαίνεται το ύψος της φούστας στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα.

Τρεις ηθοποιοί της εποχής, οι Μπεατρίς Ρέιμπορν, Αϊρίν Μπράουν και Ντόροθι Γουέιν, με δηλώσεις τους στην εφημερίδα, στέκονται απέναντι στο μέτρο του δικτάτορα Πάγκαλου και τονίζουν την αξία της ελευθερίας που είχαν στις ΗΠΑ.

Από πού πιάνεται η «Βραδυνή» για να βρει… συμφωνία με τον απαράδεκτο και αστείο νόμο του Πάγκαλου; Από τον επίλογο της εφημερίδας: «Είθε να είχαμε και εις την Αμερικήν έναν Πάγκαλον να μας απαλλάξει από πολλά άσεμνα και ανήθικα». Αυτό επικαλείται η «Βραδυνή» ότι έγραψε η Αμερικάνικη εφημερίδα.

Οι Αμερικάνοι μας κορόιδευαν αλλά τα ελληνικά ΜΜΕ έβλεπαν αποθέωση του δικτάτορα Πάγκαλου.

Πάντως δεν άργησαν και οι πρώτες αντιδράσεις.

Οι μεν συντηρητικοί θεωρούσαν ότι οι αστυνομικοί έβρισκαν ευκαιρία για να… χαϊδεύουν τα πόδια των γυναικών. Οι δε σύζυγοι επειδή η μεταποίηση των γυναικείων ενδυμάτων βάρυνε αποκλειστικά την τσέπη τους!

Ήταν πέρα κάθε αμφιβολίας ένα γελοίο μέτρο. Το οποίο, σύμφωνα με τον αστικό μύθο, επέβαλλε η σύζυγος του δικτάτορα, Αριάδνη Σαχτούρη όταν επισκέφτηκε τον άνδρα της στο πρωθυπουργικό γραφείο και συνάντησε μια εργαζόμενη να περιφέρεται φορώντας φούστα μέχρι το γόνατο!

Ακολούθησε επίθεση στους παριστάμενους αστυνομικούς καθώς η σύζυγος του δικτάτορα σε έξαλλη κατάσταση τους τόνισε πως επιτρέπουν να κυκλοφορεί μια κοπέλα με ολόγυμνα πόδια σκανδαλίζοντας τους άντρες! Τότε ο Πάγκαλος παραδέχθηκε πως το θέαμα δεν ήταν ωραίο και προχώρησε στην παραπάνω απαράδεκτη, γελοία διάταξη.

Αστυνομικός κάνει τη δουλειά του...

Στις 22 Μαρτίου του 1926 έγινε και η πρώτη σύλληψη. 

Η 22χρονη Κατίνα Βογιατζή, συνελήφθη από τους υπαστυνόμους Σαρλή και Πολύδωρο επειδή η φούστα της ήταν κατά… 8 εκατοστά κοντύτερη από το προβλεπόμενο!

Κι εδώ αρχίζουν οι σπαρταριστοί διάλογοι. Η κοπέλα οδηγήθηκε στο Πταισματοδικείο.

-Εγώ θα τα φορώ κοντά κι ας μου κάνουν ό,τι θέλουν, είπε στον υπαστυνόμο. 

Η αίθουσα του δικαστηρίου είχε γεμίσει ασφυκτικά. Πταισματοδίκης ήταν ο Δ.Παλατιανός, κατήγορος ο υπαστυνόμος Ψαλτάκης και γραμματέας ο Γκούμας. Δικηγόρος της Βογιατζή ήταν ο Κ.Μελετόπουλος.

Αρχίζει η διαδικασία με τον Πταισματοδίκη να κάνει τις ερωτήσεις.

-Πως ονομάζεστε;

-Κάτινα Βογιατζή

-Που εγεννηθήκατε και που διαμένετε;

-Εις τας Αθήνας, οδός Μυλλέρου

-Πόσων ετών είσθε;

-Είκοσι δύο

Κι εδώ αρχίζει η κωμωδία.

Η Κατίνα Βογιατζή απλώς γελούσε με όσα άκουγε. Εδώ που τα λέμε...

Ο υπαστυνόμος Σαρλής αφού ορκίζεται, καταθέτει ότι συνέλαβε τη δεσποινίδα Βογιατζή παρά τη διασταύρωση των οδών Αιόλου και Σταδίου. Αφού την παρακολούθησε, πείστηκε ότι η φούστα της ήταν κοντύτερη των 35 εκατοστών.

-Να την μετρήσετε, διέταξε ο Πταισματοδίκης

Ακολουθεί το ρεπορτάζ

«Προσάγεται ξύλινον μέτρον και προσμετράται  η φούστα. Απέχει του εδάφους 38 εκατοστά. Ο κ.Μελετόπουλος όμως διαμαρτύρεται. Τραβά με τρόπο την φούστα και την βγάζει εντάξει.

-Μην την τραβάτε κύριε συνήγορε. Το αδίκημα επιβεβαιώθη. Το αμφισβητείτε δεσποινίς; Ρωτάει ο Πταισματοδίκης.

-Όχι, απαντά γελώντας η κοπέλα

-Διατί εφορούσατε κοντή φούστα;

-Δεν το ήξερα. Είχα μάθει ότι η διάταξις είχε καταργηθεί. Δεν διαβάζω, βλέπετε, εφημερίδες.

Ο Δημόσιος Κατήγορος πήρε το λόγο σε μια αγόρευση- αποθέωση του Μεσαίωνα.

«Το ζήτημα της γυναικείας φούστας είναι γνωστόν και από τις συζητήσεις που έγιναν εις τον Τύπον. Η Πολιτεία ηναγκάσθη να επέμβει και απηγόρευσε την κοντήν φούσταν δια λόγους ηθικοπλαστικούς κι αισθητικούς ή μάλλον καλαισθητικούς. Το ωραίον φύλον το είχε πλέον παρακάνει και κατ’ απαίτηση της μόδας η φούστα επλησίαζε να φτάσει εκεί όπου ημείς οι αντιπροσωπεύοντες το άσχημον φύλον τοποθετούμε τιμή μας. Δια τούτο προτείνω να καταδικάσετε την κατηγορουμένην εις κράτησιν προς παραδειγματισμόν αφού ακούσετε όμως και τον συνήγορόν της, όστις δεν αμφιβάλλω ότι θα αντλήσει λαμπρά επιχειρήματα εκ της νεαράς του ηλικίας»

Παρότι ο συνήγορος υπεράσπισης επέμεινε ότι η πελάτης του ήταν εντάξει, ο Πταισματοδίκης την έκρινε ένοχη και επέβαλλε την ποινή της 24ωρου κράτησης.

Η κατάληξη του ρεπορτάζ;

«Και η δις Βογιατζή, υπό αγρίαν πρόγκαν αρκετού πλήθους το οποίον είχε κατακλύσει την πλατεία του Δημοτικού Θεάτρου, οδηγείται εις το κρατητήριον. Είναι ατάραχος και λέγει: Εγώ θα τα φορώ κοντά και ας με δικάζουν. Θα τηρήσει όμως τον λόγον της;»

Ο παραλογισμός δε σταμάτησε...

Τα τραγελαφικά συνεχίστηκαν αλλά βρέθηκαν κόλπα από τις κοπέλες για να αποφεύγουν τη σύλληψη. Όπως διαβάζουμε σε φωτορεπορτάζ της 23^ης Μαρτίου 1926: 

«Χθες το απόγευμα παρά το Ταχυδρομείον και άλλη δεσποινίς εσταματήθη επειδή εφορούσε κοντή φούστα. Η δεσποινίς όμως δε συνελήφθη διότι μόλις ο αστυνόμος την επλησίασεν, η κοντή φούστα ως δια μαγείας έγινε, όπως βλέπετε στην εικόνα, μακρυά. Ένα λάστιχο στη μέση επιτρέπει εις την φούσταν να κονταίνει η μακραίνει κατά βούλησιν»

Τους την... έκανε με λάστιχο η νεαρά!

Τέτοια προβλήματα

Ευτυχώς αυτή η απαράδεκτη κατάσταση δεν κράτησε περισσότερο από τρεις μήνες. Στο τέλος του Μαρτίου του 1926 κι ενώ η Ελλάδα είχε γίνει περίγελος διεθνώς για το μέτρο αυτό, ο δικτάτορας Πάγκαλος το απέσυρε.

Βεβαίως οι εφημερίδες συνέχιζαν να κάνουν μαθήματα ηθικής. Επί ένα δίμηνο η «Βραδυνή» είχε στην πρώτη της σελίδα ένα ρεπορτάζ με τίτλο «Η έκλυσις των ηθών» κάνοντας αναφορές στα «διαφθορεία νέων κοριτσιών στην Αθήνα» ενώ αγανακτούσε για την εμφάνιση νεαρής κοπέλας στο Λονδίνο, που φορούσε παντελόνι.

 

Μια κοπέλα που τόλμησε να φορέσει παντελόνι το 1926

Αν πιστεύετε ότι το ταξίδι στον Μεσαίωνα τελείωσε με την κατάργηση του νόμου Πάγκαλου, διαβάστε το παλαιότερο κείμενό μας για το dress code στις υπαλλήλους που είχε επιβάλλει ο Δήμαρχος Αθήνας το 1931, Σπύρος Μερκούρης. Στην ουσία είχε επιβάλλει να ντύνονται σαν καλόγριες.

Ακολουθήστε μας στο Facebook