1930: Όταν η Καλλιθέα ήταν ακόμα κοινότητα!

Βρισκόμαστε στο 1930. Σημερινοί Δήμοι, όπως η Καλλιθέα, η Κηφισιά, το Μαρούσι, είναι προάστια και χωριουδάκια, αλλά έχουν περάσει σταδιακά στην ανάπτυξη, στην μεταμόρφωση. Κι αρχίζει να γίνεται φανερό ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα γίνονταν Δήμοι (όπως κι έγιναν).

Πριν από 90 χρόνια, λοιπόν, η εφημερίδα "Βραδυνή" αποφάσισε να κάνει ένα αφιέρωμα σ' εκείνα τα χωριουδάκια και η αρχή έγινε με την Καλλιθέα. Που όπως αναφέρεται στο βασικό τίτλο της εφημερίδας, είχε γίνει πια κανονική πόλη.

Όπως μπορούμε να διαβάσουμε από τις περιγραφές που ακολουθούν, η Καλλιθέα, ένας από τους μεγαλύτερους Δήμους σήμερα, το 1930 είχε 45 χιλιάδες κατοίκους. Και όταν περνούσες από τη γέφυρα των παλαιών Σφαγείων, σου δινόταν η εντύπωση ότι "έμπαινες σε μια επαρχιακή πρωτεύουσα"

Η εικόνα άρχιζε να γίνεται καλύτερη για τον επισκέπτη όταν έφτανε στο ύψος της Χαροκόπου. Όπου περιγράφονται με ιδιαίτερο θαυμασμό τα κτίρια, αλλά με μεγάλη απογοήτευση οι δρόμοι.

Το ρεπορτάζ συνεχίζεται και γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα καφενεία. Όπου προκαλεί εντύπωση στον ρεπόρτερ το γεγονός ότι τόσος πολύς κόσμος κάθεται στα καφενεία και είτε απολαμβάνει το... γλυκύ βραστό είτε παίζει χαρτιά. Εικόνες της εποχής που "προκαλούν" την φαντασία του νυν κατοίκου της περιοχής να... καλπάσει.

Λίγο παρακάτω ένας 70χρονος... σπάει τις μύτες των περαστικών, ακόμα και του ρεπόρτερ της εφημερίδας. Με τις σούβλες του, τα κοκορέτσια, την γαρδούμπα και το σπληνάντερο. Και αναφέρονται και τιμές.

Κι ακόμα κάποιες περιγραφές από τους δρόμους αλλά και τους κινηματογράφους της περιοχής. Επαναλαμβάνουμε ότι βρισκόμαστε...90 χρόνια πίσω!

Μια φιγούρα της περιοχής ήταν και ο άνθρωπος με την... έχιδνα. Που την έβαζε να τον δαγκώνει και να τον μολύνει με το δηλητήριό της. Και ο ίδιος έλεγε ότι... θα πεθάνει και μετά θα αναστηθεί!!!

Πέρα απ' αυτά όμως υπήρχαν και πιο αναλυτικά ρεπορτάζ για την Καλλιθέα. Που άρχιζαν από τον προϋπολογισμό της, το 1925, όταν πρωτοέγινε κοινότητα αλλά και την κατάσταση που βρισκόταν καθώς δεν όφειλε το παραμικρό σε κανένα Δημόσιο Οργανισμό ή στο Κράτος... Κι άλλα πολλά ενδιαφέροντα

Και φτάνουμε στα έργα οδοποιίας. Όπως αναφέρεται μόνο η οδός Ανακρέοντος ήταν καλοφτιαγμένος δρόμος, οι υπόλοιποι είχαν τα χάλια τους. Μάλιστα σκέφτονταν να φτιάξουν την Θησέως και να την ενώσουν με την Βεΐκου (στο Κουκάκι) προκειμένου να σχηματιστεί μια ακόμα παράλληλος προς την Συγγρού

Προσπαθούσαν οι άνθρωποι της Κοινότητας να φτιάξουν την περιοχή τους. Και αφού απέτυχαν να χαρακτηριστεί "εθνική οδός" η Θησέως (για φαντάσου) προσπάθησαν τότε να πετύχουν ώστε να χαρακτηριστεί "επαρχιακή οδός".

Κάποια ονόματα των στελεχών της Κοινότητας δεν είναι... άγνωστα ακόμα και στους κατοίκους του "σήμερα". Εχουν γίνει... οδοί, άλλωστε.

Η επισκευή της Θησέως θα βοηθούσε τους κατοίκους της περιοχής που τραβούσαν μεγάλη ταλαιπωρία και θα έδιναν άλλη όψη στην Καλλιθέα. Μια πολυπληθή περιοχή, με μεγάλη προοπτική ανάπτυξης, όπως διαβάζετε. Αλλά και με πολλή "τρέξιμο" τότε από τα στελέχη της Κοινότητας.

Και προχωράμε στα έργα εξωραϊσμού της Καλλιθέας... Πλατείες και δημόσια υπόγεια αποχωρητήρια για τον κόσμο σε πρώτη φάση και απομάκρυνση των προσφυγικών παραπηγμάτων.

Άλλο εργο; Η μετασκευή της γέφυρας που ενώνει τον σταθμό του ηλεκτρικού με την Καλλιθέα ώστε να χωράει περισσότερα άτομα.

Ο Κερκυραίος αρχιμουσικός, Σπύρος Μπάκας, είχε αναλάβει να οργανώσει την ορχήστρα της κοινότητας. Και τα κατάφερε... Υπό αντίξοες συνθήκες... Με παιδιά-προσφυγόπουλα που δεν μιλούσαν καλά τα ελληνικά. Κι έφτιαξε κάτι πολύ όμορφο.

Η συνέχεια είναι ακόμα πιο ενδιαφέρουσα... Μαθαίνουμε λοιπόν ότι στην Καλλιθέα υπήρξαν πολλές γεννήσεις διδύμων!!! Επίσης οι γεννήσεις ήταν περισσότερες από 500 το χρόνο ενώ οι θάνατοι δεν ξεπερνούσαν τους 350. Όμως στο θέμα των θανάτων υπήρξε μεγάλο πρόβλημα με τον συνοικισμό του Σκοπευτηρίου όπου η φυματίωση θέριζε τους πρόσφυγες.

Μεγάλο πρόβλημα ήταν τα νερά που κατέβαιναν ορμητικά από το νέο γειτονικό συνοικισμό της Νέας Σμύρνης με κατεύθυνση προς το Δέλτα Φαλήρου.

Και το ρεπορτάζ καταλήγει με την εκπαίδευση. Κι αναφέρεται σε δύο νέα σχολικά συγκροτήματα που ήταν υπό ανέγερση στις περιοχές της Αγίας Ελεούσας και Χαροκόπου.

Δεν πιστεύω ότι αυτή η τόσο αναλυτική έρευνα που είχε γίνει 90 χρόνια πριν άφησε κάποιον παραπονεμένο!!!

Πηγή: Εφημερίδα "Βραδυνή" (Ιούλιος 1930)

Ακολουθήστε μας στο Facebook