Ντοκουμέντο (1928): Άρθρο του Συμεών Μαυροσκούφη για το μπάσκετ!

Ο Συμεών Μαυροσκούφης θεωρείται... πατέρας ή έστω πιονέρος του ελληνικού μπάσκετ. Το όνομά του είναι γραμμένο στην ιστορία του αθλήματος που έμελλε να γίνει εθνικό μας σπορ και να χαρίσει τόσες επιτυχίες στην Ελλάδα. Το ιστορικό ντοκουμέντο που παρουσιάζουμε είναι άρθρο του Μαυροσκούφη για το μπάσκετ, στην εφημερίδα "Αθλητική Εβδομάς" τον Οκτώβριο του 1928!!!

Το ντοκουμέντο είναι ακριβώς αυτό που παρουσιάζουμε παραπάνω. Μην τρομοκρατείστε... Σας το γράφουμε παρακάτω, αναλυτικά και χωρίς να έχουμε παραλείψει το παραμικρό.

Ο Μαυροσκούφης, σε ό,τι αφορά στο μπάσκετ, υπήρξε ο πρώτος Έλληνας διεθνής διαιτητής μαζί με τον Αντώνη Σκυλογιάννη. Ο πρώτος Έλληνας που έγινε μέλος του Hall of Fame. Υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος της Ομοσπονδίας Διαιτητών και ιδρυτικό μέλος της FIBA! 

Βεβαίως ήταν καθηγητής σωματικής αγωγής και παιδαγωγός. Το έργο του είναι εκπληκτικό και μπορείτε να το διαβάσετε αναλυτικά εδώ.

Βρήκαμε λοιπόν το άρθρο του, πριν από 92 χρόνια (!!!) στην εφημερίδα "Αθλητική Εβδομάς" και μπορείτε να το διαβάσετε ΟΛΟΚΛΗΡΟ παρακάτω. Οι αναφορές στα πρώτα βήματα του μπάσκετ, που ακόμα στην Ελλάδα ήταν στα... σπάργανα. Και φυσικά σε κανονισμούς και ποινές της εποχής.

Το άρθρο έχει ως εξής: 

"Μπορεί κανείς να πει πως τώρα, τα τελευταία χρόνια παράλληλα με τη μεγάλη άνθηση που πήρε ο αθλητισμός εν γένει στη χώρα μας, η Καλαθόσφαιρα, το θαυμαστό αυτό παιχνίδι, γίνεται ένα από τα πιο ευνοούμενα παιχνίδια της Ελληνικής Νεολαίας.

Η Καλαθόσφαιρα ίσως είναι το μοναδικό ομαδικό παιχνίδι στο οποίο όλοι γενικώς οι παίκτες βρίσκονται εν κινήσει. Έχει φάσεις πολύ ελκυστικές που κρατούν το ενδιαφέρον των θεατών και των παικτών απ' αρχής μέχρι τέλους του αγώνος, αμείωτο. Κατά τη διάρκεια ενός καλαθοσφαιρικού αγώνος ελάχιστες ευκαιρίες αναπαύσεως εμφανίζονται στους ευσυνείδητους παίκτες. Ο Δρ. Τζέιμς Νέισμιθ, το 1891, καθηγητής τότε του Διεθνούς Κολεγίου της Χ.Α.Ν. στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ, επινόησε την καλαθόσφαιρα.

Ο Δρ.Τζέιμς Νέισμιθ

Ο Δρ. Τζέιμς Νέισμιθ τώρα είναι καθηγητής Φυσικής Αγωγής στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας και ισόβιος επίτιμος πρόεδρος της επιτροπής του Μπάσκετ Μπολ, της ερασιτεχνικής αθλητικής ομοσπονδίας των ΗΠΑ, που φροντίζει για την τροποποίηση των κανονισμών του παιχνιδιού, για τις διαστάσεις του γηπέδου κτλ.

Οσον αφορά την τακτική του παιχνιδιού, είναι πέντε σπουδαιότατα στοιχεία που πρέπει ένας παίκτης να τα κατέχει.

1) Ταχύτης: Όχι μόνο στις κινήσεις και στο τρέξιμο μα και στη σκέψη, στην κρίση στη λήψη αποφάσεων και στην άμεση εκτέλεση αυτών. Ένας καλός παίκτης όταν κρατά στα χέρια του τη μπάλα πρέπει σε διάστημα μερικών δεκάτων του δευτερολέπτου να αποφασίσει πως πρέπει να χρησιμοποιήσει το κεφάλαιο αυτό αποτελεσματικά προς ωφέλεια της ομάδας του.

Κάθε αργοπορία ή δισταγμός σε τέτοιες περιπτώσεις συμβάλλουν στην αποτυχία της ομάδας. Η ζωηρότητα και η αυτοπεποίθηση κάμουν τον παίκτη πιο αποτελεσματικό.

2) Πάσα: Όπως όλα τα παιχνίδια τα συναγωνιστικά μα περισσότερο στην καλαθόσφαιρα αν φανταστούμε την ομάδα σαν μια μηχανή που εργάζεται, η πάσα, η διαβίβαση δηλαδή της μπάλας από παίκτη σε παίκτη, είναι η τροφή, η κινητήριος δύναμη της μηχανής αυτής. Το παιχνίδι με τη συχνή και γρήγορη διαβίβαση της μπάλας γίνεται πιο θεαματικό, πιο γρήγορο, πιο τεχνικό και αποτελεσματικό.

Στην καλαθόσφαιρα υπάρχουν πολλοί τρόποι για να διαβιβάσει κανείς τη μπάλα στο σύντροφό του, πάνω από το κεφάλι, πλαγίως, συρτά, με το ένα χέρι, με τα δύο κ.τ.λ. Η ιδεώδης πάσα είναι γρήγορη, με όσο το δυνατό ευθύτερη τροχιά και διευθυνόμενη στο επάνω μέρος του στήθους για τον οποίο προορίζεται. Εννοείται ότι όταν ο παίκτης αυτός βρίσκεται εν κινήσει πρέπει να υπολογίζεται και το διάστημα που θα διατρέξει έως ότου η μπάλα φτάσει στα χέρια του, ούτε ώστε μπάλα και παίκτης να συναντηθούν ταυτόχρονα στην κορυφή ακριβώς της γωνίας που θα σχηματίσουν οι τροχιές της μπάλας και του παίκτη. 

Αυτό το ζήτημα είναι πολύ σπουδαίο και δύσκολο και χρειάζεται συστηματική προπόνηση και εκγύμναση. Πάσα με χτύπημα του χεριού όπως στο βόλεϊ μπολ πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε έσχατη ανάγκη. 

Οι δύο οπισθοφύλακες σπάνια πρέπει να ανταλλάσσουν πάσες, ο προορισμός τους είναι η άμυνα και η τροφοδότηση των κυνηγών πράγμα το οποίο θα επιτύχουν μόνο με στενή συνεργασία με τους τελευταίους.

Ο παίκτης που παίζει το σπουδαιότερο ρόλο στο παιχνίδι είναι ο κεντρικός κυνηγός, αυτός είναι ο στρατηγός, μπορεί να πει κανείς, της ομάδας, αυτός είναι ο πιο αρμόδιος για να διαχειρίζεται τις πάσες. Είναι και κυνηγός και οπισθοφύλακας, ένα δε από τα προσόντα που πρέπει να έχει είναι και το υψηλό ανάστημα.

3) Κάλυψις αντιπάλου:  Κατά την διάρκεια του παιχνιδιού όταν η σφαίρα βρίσκεται στα χέρια παικτών της ομάδας Β' κάθε παίκτης της ομάδας Α' πρέπει να καλύπτει έναν από τους αντιπάλους του ούτως ώστε να παρεμποδιστεί η διαβίβαση της μπάλας μεταξύ των παικτών της ομάδας Β'. Δυστυχώς τη σπουδαιότητα του σημείου αυτού λίγοι καλαθοσφαιριστές την έχουν καταλάβει και γι' αυτό στα περισσότερα παιχνίδια βλέπουμε πως δεν εφαρμόζεται το σύστημα αυτό.

4) Αποφυγή αντιπάλου: Όταν η σφαίρα βρίσκεται στα χέρια παίκτη της ομάδας Α' οι λοιποί παίκτες της ομάδας αυτής πρέπει με κάθε τρόπο να προσπαθούν να αποφύγουν, ν' απαλλαγούν από τη φύλαξη των αντιπάλων τους για να μπορέσουν να δεχτούν την πάσα από το σύντροφό τους, διότι αλλιώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να περιέλθει η μπάλα στους αντιπάλους

5) Ψυχραιμία: Ένα πολύ σπουδαίο προσόν που πρέπει να απαντήσει κάθε καλαθοσφαιριστής. Ψύχραιμες και μετρημένες κινήσεις συντείνουν πάρα πολύ στην επιτυχία. Για έναν παίκτη που πρόκειται να σουτάρει στο τέρμα ή να δώσει πάσα είναι προτιμότερο να ξοδέψει μερικά δέκατα του δευτερολέπτου για να αυτοσυγκεντρωθεί παρά να εκτελέσει μια γρήγορη μεν αλλά βεβιασμένη και όχι καλογυμνασμένη κίνηση. Ο ψύχραιμος παίκτης δεν διστάζει ποτέ, εκτελεί εκείνο που αποφάσισε ελπίδες επιτυχίας από έναν άλλο που δεν έχει το προσόν αυτό.

Η έλλειψη ψυχραιμίας παρατηρείται συνήθως στους παίκτες τη στιγμή που βρίσκονται μπροστά στο αντίπαλο τέρμα, πρέπει πάση θυσία να την αποκτήσουν γιατί αλλιώς δεν θα μπορέσουν ποτέ να γίνουν καλοί καλαθοσφαιριστές.

Άλλα επίσης σπουδαία σημεία

Δεν επιτρέπεται σε έναν καλοθοσφαιριστή να φωνάζει στο παιχνίδι γιατί αυτό αφ' ενός μεν δεν κάνει καλή εντύπωση στους παρακολουθούντες, αφ΄ετέρου δε κουράζει χωρίς λόγο τους πνεύμονές του που είναι ήδη αρκετά καταπονημένοι από τον αγώνα. Το άσκοπο τρέξιμο στο γήπεδο είναι επίσης ένα αρκετά σοβαρό ελάττωμα μερικών παικτών μας. Κάθε κίνηση πρέπει να γίνεται για ορισμένο θετικό σκοπό, η άσκοπη και απρομελέτητη σπατάλη πολύτιμων δυνάμεων συντελεί στην εξασθένηση της αντοχής της ομάδας και όλοι μας ξέρουμε πόση σημασία έχει η αντοχή για την ομάδα.

Χρήση της ντρίμπλας επίσης πρέπει να γίνεται σπάνια και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Πολλές ομάδες ιδίως στις ΗΠΑ, έχουν μτστικά συνθηματικά σημεία για να συνεννοούνται μέσα στο παιχνίδι, είναι μια πολύ καλή και χρήσιμη συνήθεια.

Διαιτησία κανονισμοί

Όσοι έχουν παρακολουθήσει καλαθοσφαιρικούς αγώνες ή έχουν ρίξει μια ματιά στους κανονισμούς του παιχνιδιού θα συμφωνούν μαζί μου ότι η διαιτησία στο μπάσκετ μπολ είναι από τα δυσκολότερα πράγματα. Στο τέλος ενός αγώνα, ένας ευσυνείδητος και καλός διαιτητής είναι περισσότερο κουρασμένος από τους παίκτες.

Μερικοί διαιτητές συνηθίζουν να διευθύνουν τον αγώνα εδρεύοντες στη μέση του γηπέδου. Νομ΄ζιουμε ότι η θέση του διαιτητού είναι εκεί που βρίσκεται και η μπάλα.

Είναι περιττό να τονίσω πως στο παιχνίδι ο διαιτητής παίζει το σπουδαιότερο ρόλο, πρέπει να κρατά απόλυτη πειθαρχία και να έχει μεγάλη αντίληψη και οξυδέρκεια, να εφαρμόζει αυστηρότατα τους κανονισμούς αδιαφορώντας τελείως για τις γνώμες ή τις διαθέσεις των θεατών. Πρέπει να λαμβάνει τάχιστα αποφάσεις και να τις εκτελεί αμέσως ανεκλήτως.

Επειδή ο χώρος ειναι πολύ μικρός για να εκθέσουμε λεπτομερώς όλας τας διατάξεις του κανονισμού της καλαθόσφαιρας, παραθέτουμε κατωτέρω πίνακα μόνο των διαφόρων σφαλμάτων κατά κατηγορίας μεταφρασθέντα εκ του αγγλικού εκ του επίσημου κανονισμού της καλαθόσφαιρας (Spalding's) του έτους 1928-1929.

Α' παραβάσεις

1) Βολή εις το καλάθι ενώ η μπάλα δεν είναι στην παιδιά.

2) Το άγγιγμα ή το πέρασμα της γραμμής των ελευθέρων βολών κατά την εκτέλεση μιας ελεύθερης βολής προτού η μπάλα αγγίξει το καλάθι ή τον πίνακα ή η δαπάνη περισσοτέρων των 10 δευτερολέπτων κατά την εκτέλεση αυτής.

3) Το να ρίχνει κανείς τη μπάλα έξω από τις γραμμές

4) Η μεταφορά της μπάλας μέσα στο γήπεδο, έξω από τις γραμμές.

5) Το άγγιγμα της μπάλας μετά το ρίξιμο αυτής στο γήπεδο (ύστερα από ένα άουτ) εκτός αν την έχει αγγίξει ήδη άλλος παίκτης.

6) Η δαπάνη περισσοτέρων των 5 δευτερολέπτων στο ρίξιμο της μπάλας μέσα στο γήπεδο από τις γραμμές των ορίων.

7) Η είσοδος στην περιοχή των ελευθέρων βολών ή το άγγιγμα των γραμμών τη στιγμή που εκτελείται μία ελεύθερη βολή, προτού η μπάλα φτάσει στο καλάθι ή τον πίνακα ή οποιαδήποτε παρεμπόδιση του παίκτη που εκτελεί την ελεύθερη βολή.

8) Το να κάνει περισσότερα από δύο βήματα με την μπάλα, η κλωτσιά στη μπάλα ή το χτύπημα αυτής με γροθιά.

9) Το να διαβιβάσει τη μπάλα σε άλλο παίκτη ενώ πρόκειται να ρίξει ελεύθερη βολή.

10) Η εκτέλεση δεύτερου ελιγμού (ντρίμπλα) μετά την εκτέλεση του πρώτου εκτός αν η μπάλα όταν ευρίσκετο στην κατοχή του άγγιξε έναν άλλο παίκτη ή το δικό του καλάθι ή είχε περιέλθει υπό την κατοχή ενός αντιπάλου.

11) Το χτύπημα και το πιάσιμο της μπάλας εις το δεύτερο δύο διαδοχικών Jumpballe αν την είχε χτυπήσει ή πιάσει στο πρώτο και δεν είχε εκτελέσει ελιγμό, διαβίβαση της μπάλας, ή βολή.

Α' παραβάσεις

1) Το άγγιγμα της μπάλας που έχει δοθεί υπό του διαιτητού σε έναν αντίπαλο για να τη ρίξει στο γήπεδο (Άουτ).

2) Η οπωσδήποτε παρεμπόδιση ενός παίκτη που πρόκειται να ρίξει τη μπάλα στο γήπεδο. Έξω από τις γραμμές των ορίων για να τη θέσει εντός παιδιάς.

3) Η ζήτηση επιπρόσθετου χρόνου (time out) όταν η ομάδα έχει ήδη χρησιμοποιήσει τρία ή η ζήτηση επιπρόσθετου χρόνου (time out) όταν η μπάλα είναι εντός παιδιάς και βρίσκεται στην κατοχή του αντιπάλου.

4) Το χτύπημα της μπάλας προτού αυτή φτάσει στο ανώτατο ύψος της ή η εγκατάλειψη του κύκλου ή το πιάσιμο αυτής, προτού χτυπηθεί όταν ρίξει τη μπάλα μεταξύ δύο παικτών.

5) Η οπωσδήποτε παρεμπόδιση της διεξαγωγής του παιχνιδιού

6) Η είσοδος στο γήπεδο ενός αναπληρωματικού χωρίς να δηλώσει το όνομά του στους σημειωτές και να διακοπεί το παιχνίδι. Δεν δύναται αυτός να συμμετάσχει στο παιχνίδι αν δεν έχει αναγνωριστεί από τον διαιτητή.

7) Η συνομιλία με τους διευθύνοντες τον αγώνα (διαιτητή, σημειωτές, χρονομέτρες κ.τ.λ.) ή η χρησιμοποίηση κάθε αντιαθλητικής τακτικής.

8)Η εγκατάλειψη του γηπέδου.

9) Το να εισέρχεται ένας παίκτης στο παιχνίδι αφού ήδη το έχει εγκαταλείψει

10) Το να αλλάζει ένας παίκτης τον αριθμό του κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού χωρίς να το δηλώσει στους σημειωτές και στον διαιτητή.

11) Η καθοδήγηση κάποιου παίκτη κατά τη διάρκεια του αγώνα εκτός από οποιονδήποτε επισήμως συνδεδεμένο με εκατέρα των ομάδων.

12) Η είσοδος στο γήπεδο οποιουδήποτε, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού εκτός αν εγένετο κατόπιν άδειας του διαιτητή.

Προσωπικές ποινές

1) Κράτηση, αποκλεισμός, σπρώξιμο αντιπάλου, είτε κατέχει είτε δεν κατέχει αυτός τη μπάλα. Αν ένας παίκτης εκτελών ελιγμό  επιπέσει επί ενός αντιπάλου ή κάνει σωματική επαφή με έναν αντίπαλο χωρίς να καταβάλει ουδεμία προσπάθεια προς αποφυγή της επαφής αυτής, μια προσωπική ποινή επιδικάζεται εις βάρος του εκτελούντος τον ελιγμό

2) Αποκλεισμός αντιπάλου

3) Άγριο και σκληρό παιχνίδι

4) Όταν δύο παίκτες κρατούν με το ένα ή τα δύο συγχρόνως τη μπάλα και τρίτος εφορμά και κάνει σωματική επαφή με τον αντίπαλο επιβαρύνεται με μια προσωπική ποινή.

5) Η οπωσδήποτε παρεμπόδιση αντιπάλου όταν η σφαίρα έχει ριφθεί (center ball ή jump ball) μεταξύ τους.

Σημ: Αν η προσωπική ποινή γίνει επί ενός παίκτη που εκτελεί βολή στο τέρμα τότε δίνονται δύο ελεύθερες βολές.

Αν παίκτης κάνει 4 προσωπικά σφάλματα, αποκλείεται του παιχνιδιού.

Επίσης ένα προσωπικό σφάλμα που γίνεται εκ προμελέτης με σκοπό τη βλάβη του αντιπάλου, αποκλείει αμέσως εκείνον που το έκανε.

Οι διαστάσεις του γηπέδου καλαθοσφαίρισης είναι Maximum με 15,189 επί 28,64 μέτρα. Minimum δε 10,66 επί 18,51 μέτρα.

Σ. ΜΑΥΡΟΣΚΟΥΦΗΣ

Διευθύνων Τμήμ. Φυσικής Αγωγής ΧΑΝΘ

Ακολουθήστε μας στο Facebook